Annick Goutal –
Ambre Fetiche (2007)
20.
yüzyılda, hakkında en çok konuşulan veya tartışılan kavramlardan birisidir
oryantalizm. Sadece 20. yüzyılın değil, 19. yüzyılın bile ilgi çeken
ögelerindendir "Doğu" ve Doğu Kültürüne" öykünme. Ünlü ressamlar
İngres'ten Henri Matisse'e kadar çoğu sanatçı, hayallerindeki Doğu imgesini
yansıtmıştır resimlerine. Yazılı ve görsel sanatların genellikle, bir hamamda
toplanmış onlarca çıplak cariye imgelemi üzerine inşa ettikleri oryantalizme
getirilen bu bakış açısı, doğu kültürü için kabul edilemeyecek derecede
mahremiyet barındırır. Çünkü fazlaca hayalci, abartılı, hazcı ve fantezik unsurlar içerir.
Bu
ifadeyi ara ara kullanıyorum fakat dünyanın batısında yaşayan ortalama dünya
vatandaşlarının "Doğu" algısı çoğu zaman nargile, fes, deve,
başörtüsü, hamam ve haremden öteye gidemiyor. Evet 19 ve 20 .yüzyılda şimdiki
gibi müthiş bir iletişim teknolojisi yoktu, kültürler çoğu zaman birbirinden
habersizdi. Peki 21. yüzyılda hala bu algının devam etmesi absürt değil mi?
Fransa
parfümcülüğünün tanınan niş parfümevi Annick Goutal'ın, 2007 yılında çıkardığı
Ambre Fetiche'in tanıtımında doğu kültürlerine özgü olduğu düşünülen
"harem, cariye, nargile dumanı ve egzotik fanteziler" konu edilmiş.
Hey Annick Goutal, bir doğu coğrafyası vatandaşı olarak söylüyorum ki, burada
ne hareme rastlanıyor iki yüzyıldır, ne cariye hayatı yaşayan padişahlar var ne
de sokaklar nargile dumanı altında boğuluyor. Küreselleşen ve sıradanlaşan
dünya vatandaşlarına dönüşüyor artık Doğu coğrafyasının sakinleri de.
Annick
Goutal'ın "Les Orientalistes" serisine ait Ambre Fetiche, uzun
zamandır merak ettiğim parfümlerden birisiydi. Parfümün gerek ismindeki
çekicilik ve kışkırtıcılık gerekse tanıtımındaki Doğu göndermeleri ilgimi
çekiyordu. Ve yine şanslı bir koku severim ki Ambre Fetiche'e kavuştum. Onu tenimde
denedim. İçime uzun uzun çektim. Bu karlı ve soğuk günlerde üzerimdeki
tepkilerine dikkat kesildim. Artık biraz detaylara inelim. Çünkü malumunuz
"şeytan ayrıntıda gizlidir."
Markanın
oryantal olarak sınıflandırdığı Ambre Fetiche'i üzerime sıktığımda yoğun ve
koyu bir koku ile karşılaşıyorum. Tozlu ve dumansı amber, ilk saniyelerde bütün
heybetiyle karşıma çıkıyor. Karanlık, koyu ve baskın amberi sevdim. Üst
notaları gayet güzel. Orta notalara geçildiğinde büyük değişim yaşanmıyor. Bir
tek plastiğimsi deri ve karanlık baharatlar ekleniyor kompozisyona. Baharatlar
oldukça gerideyken, deri ikincil öge olarak bulunuyor orta kısımda. Hala
amberli hala karanlık ve koyu. Son kısımda deri ortadan kaybolurken, ambere bu
sefer neredeyse bitter çikolatamsı vanilya eşlik ediyor. Zaman zaman tütsünün baskın
olduğu alt notaları çok sevdim. Başlangıç ve orta bölümün gizemli yapısı
sonlarda da devam ediyor.
Ambre
Fetiche isminin hakkını verircesine amberi ön planda sunuyor size. Sonrasında
dumansı tütsü ikinci karakter olarak karşımıza çıkıyor. Üçüncü olarak deri,
ciddi anlamda kendisini hissettiriyor. Sonlardaki vanilya ise parfümün
tamamlayıcısı gibi. İşte bana göre Ambre Fetiche'in özeti böyle.
Parfüm
genel olarak dumansı-ağdalı-reçinemsi ağır bir amberin etkisi altında. Gerek
amber gerekse dumansı tütsü, kokuyu oldukça farklı yere taşıyor. Adeta bu dünyadan
alıp, başka bir evrene götürüyor. Çok karanlık yapısı var. Neredeyse bütün ögeler
karanlık kullanılmış. Amber, tütsü, deri, baharatlar ve hatta vanilya. Hepsi belli
bir master planın uyumlu parçaları gibi. Gizli-saklı, sırrını kimseye vermek
istemeyen, karakterini açık etmeyi sevmeyen tarzı var sanki. Fakat bir taraftan
da o kendine özgü ilginç koku sizi merak ettiriyor, içeriye çağırıyor, sarıp
sarmalıyor.
Ambre
Fetiche'teki deri kullanımı Cuir Ottoman ve Cuir Mauresque'e yakın. Amber
kullanımı ise Ambre 114, Ambre Sultan düzleminde. Tauer'in L'Air du Desert Marocain'e
oldukça benzettim genel aurasını Ambre Fetiche'in. Birbirini andıran
koyu-karanlık kasvetli amber, genel olarak Doğu-Arabik koku formunu
hatırlatıyor. Bir de onlara nargile dumanı, yanan pipo, tütsü benzeri koku
eklenince ortaya müthiş bir karışım çıkıyor. Zaten Ambre Fetiche'in tanıtımındaki
Doğu kültürüne ait ögelerden bahsedilmesi, konseptin bir bütün olarak doğru
verildiğini gösteriyor bize.
Bilemiyorum
bu yaştan sonra amber kokusu sevenler kulübüne mi katıldım? Ambre Sultan, Ambre
114 çok sevdiğim parfümler bu kategoride. Annick Goutal'ın Ambre Fetiche'ini de
çok beğendim. Bu tür egzotik amberi çarpıcı ve etkileyici buluyorum. Evet zaman
zaman deri montlara benzeyen deri-süet benzeri notalar ortaya çıkıp, algıları
zorlasa da, Ambre Fetiche güzel bir deneme. Çok yaratıcı mı? Değil. Benzersiz
mi? Tabii ki hayır. O, ismi gibi fetiş nesnesi olabilir mi? Sanmıyorum. Kullandığınız
zaman bol bol övgü alır mısınız? Pek mümkün görünmüyor. Fakat bu tarzın
sevenleri için denenmesi gereken eserlerden olduğunu düşünüyorum. Muhtemelen pişman
olmayacaksınız.
Ambre
Fetiche, New Age metropol öğretilerinin değil, köklerini egzotizmden alan
söylencelerin, kara büyünün, veba hastalığının kırıp geçirdiği Orta Çağ Avrupa'sının,
kandiller ile aydınlatılan 17. yüzyıl caddelerinin, saray entrikalarının, Gotik
şatoların, karamsar-dahi bilim adamlarının, ruh hastası cellatların,
ezoterizmin, simyanın, ay ışığı altında Fas çöllerinde yapılan korkutucu
gezintilerden hoşlananların parfümü bence.
Provokatif
ve iddialı isme sahip Ambre Fetiche, tam bir mod parfümü. Her ortama uymayacak,
günlük kullanımda sırıtacak, özel yerlerin, sıradışı underground partilerin,
garip mistiklerin parfümü olmalı. Kanonik İncil'lere iman etmiş bir keşişin
parfümü olabilir mi? Ya da kuş uçmaz kervan geçmez dağın üzerine kurulmuş, etrafı
kayalıklarla ve uçurumlarla çevrili, sislerin içinde bulunan kiliseden gelen
koku olabilir mi Ambre Fetiche? Pek sanmıyorum.
Ambre
Fetiche'i, geceleri mezarlıklarda dolaşmayı seven, Death Metal dinleyen,
odasında mum ve tütsü kullanan, simsiyah makyajlı kızlar sevebilir. Eğer Özlem Tekin
bir parfüm kullanacak olsa muhtemelen bu, Ambre Fetiche olurdu.
Kaybettim
kendimi karanlıklarda
Unuttum
derdimi boş sokaklarda
Dolaştım
yollarda avare avare
Dolaştım
başı boş bir çocuk gibi saatlerce...
Luca
Turin'in kitabında Ambre Fetiche, yeşil limon amber olarak sınıflandırılmış.
Beş üzerinden iki puan verilerek pek beğenilmemiş. Bu puanı Luca Turin değil
Tania Sanchez vermiş. Kıyafet üzerinde plastiğimsi, üzerine ham petrol dökülmüş
deri gibi garip ve itici hal alan kokusu, ten üzerinde nefis hale geliyor.
Tende gerçek yüzünü ve derin karakterini gösteriyor. Onun içindir ki tam bir
ten parfümü olduğunu düşünüyorum.
Parfümün tasarımcısı olarak Isabelle Doyen görünüyor. Bayan Doyen, Annick Goutal'ın birçok parfümüne de imza atmış kişi. Eau
de Parfum (EDP) konsantrasyonuna sahip Ambre Fetiche’in, kalıcılığı gayet
yeterli. Farkedilirliği de başlarda yüksek. İlerleyen saatlerde normale
dönüyor. Çoğu yerde uniseks olarak sınıflandırılsa da bence erkek kullanımı
için daha uygun. Soğuk kış günlerinde hele ki bu aralar olduğu gibi karlı
günlerde kullanmak, onu sevmenizi sağlayabilir. Yaş olarak ise genç
arkadaşların denemesini tavsiye etmem. Çünkü herkesin sevebileceği piyasa
parfümlerinden değil. Kullanması ve alışması zor bir parfüm.
Not:
Bu parfümü bana ulaştıran www.decantshop.com sitesine teşekkür ederim.
Koku
Güzelliği:10/8