Yves Saint Laurent Pour Homme (1971)

Yves Saint Laurent Pour Homme (1971)  Markanın başarılı klasiklerinden birisi.

Monsieur de Givenchy, Chanel Pour Monsieur, Christian Dior - Eau Sauvage , Armani Eau Pour Homme…

Parfüm dünyasının önemli şipre klasiklerinden olan bu arkadaşlar, 1970 ve 1980’lerin erkekleri için tasarlanmış kokular. Genellikle çok erkeksi, pek öyle tatlılık barındırmayan, maço, bol aromatik yeşil-otsu tarzındalar. Ve tabiki tozlu-eski, turunçgil-limon teması. Hatta yer yer hayvansallık içeren turunçgiller. Bu hayvansal turunçgil kullanımı bir çok kişide “idrar gibi kokuyor” etkisi yaratabilir. Aslına bakılırsa pek de haksız sayılmazlar.

Bugün inceleyeceğim Yves Saint Laurent Pour Homme, 1970’li yılların başlarına bir yolculuk yaptırıyor bizlere. Biraz nostaljiye ne dersiniz?  

Parfümümüz odunsu aromatik olarak sınıflandırılmış. Eskilerden gelen, tozlu, keskin limon, aromatik otlar ve yeşil notalar ile gerçekleşiyor açılışı. Tozlu ve eski limon-turunçgil ön planda. Zaten ilk anlardan itibaren 1970’lerin parfümü olduğunu hatırlatıyor. Günümüzün parfüm trendlerine çok uzak. Başlangıcı biraz Christian Dior – Eau Sauvage gibi dersem sanırım daha iyi anlaşılır. Üst notalar tam bir şipre karakterine sahip diyebilirim. Bu tarz kokuları sevmesemde fena değil limon kullanımı. Hatta hafiften limon kolonyalarına benziyor.

Daha sonra yine eski kokan bir lavanta ve aromatik otlar (herbal) devreye giriyor. Hala tozlu/kirli bir havası var. Limon yine önemli bir oyuncu orta notalarda. Alt notalarında ise ballı misk, kabe samanı, odunsu notalar ve biraz da silhat sizi selamlıyor. Alt notalarındaki hafif tatlılık muhtemelen tonka fasulyesinden geliyor. Son kısım da gayet güzel.

YSL Pour Homme 1970’li yılların elegant erkek parfümlerinden birisi gibi davranıyor. Eski-tozlu havası, sizi o yıllara geri götürüyor adeta. Tam bir olgun erkek parfümü. Genç arkadaşlar bu parfümü pek beğenmeyeceklerdir muhtemelen. Zaten belli ki hedef kitle onlar değil.

Aslına bakılırsa bu tür şipre parfümlerine her zaman mesafeli duruyorum. Pek hoşuma giden kokular değil o idrar benzeri turunçgil kullanımları. Fakat YSL Pour Homme da durum biraz farklı. Öncelikle açılışında eski limon kolonyası benzeri koku fena değil. Bolca aromatik otlar ile desteklenmiş. Gayet ilginç ve başarılı buldum. Eğer 35 yaşın üzerindeyseniz ve zengin, detaylı, doğal, rafine, erkeksi, nostaljik bir limon parfümü arıyorsanız işte size iyi bir seçenek. Fakat limon derken çok ferah, hafif ve yumuşak bir koku beklemeyin. Daha aromatik ve otsu.

     

Bir yorumcunun şu sözleri her şeyi özetliyor aslında: “Eğer erken 1970’li yılların eski moda, aromatik erkeksi parfümlerini seviyorsanız, YSL Pour Homme en güçlü adaylardan birisi.”

Şimdiye kadar denediğim en güzel Yves Saint Laurent parfümü olarak hafızamdaki yerini alıyor Pour Homme. İlerleyen yaşlarda kullanmak için güzel bir alternatif. Soğuk kış günleri dışında her zaman kullanılabilir.

Artıları:

+ Başlangıcındaki zengin aroma dikkat çekici.

+ Genel olarak yapaylık barındırmayan doğal harmanı.

+ Belli bir yaşın üzerindeki erkekler için rahatlıkla tavsiye ederim.

Eksileri:

- Tozlu-eski kokusu herkesin hoşuna gidebilecek gibi değil.

- Genç arkadaşların denemesini tavsiye etmem.

Koku Güzelliği:10/8

Maitre Parfumeur et Gantier – Bahiana (2005)

Maitre Parfumeur et Gantier – Bahiana (2005)  Markanın kadın parfümlerinden.

Fransa’da “Brezilya Yılı” etkinlikleri çerçevesinde niche parfüm evi  Maitre Parfumeur et Gantier tarafından çıkarılan bir kokuymuş Bahiana.

Parfümün ismi Brezilya’nın eyaletlerinden olan “Bahia”dan geliyormuş. Ülkenin kuzey doğusundaki bu eyalet, Atlantik Okyanusu’na komşu. Amerika kıtasının en eski şehirlerinden birisiymiş. Portekiz kolonisi olarak kurulmuş. Uzun da bir sahil şeridi varmış. Zaten parfüme esin kaynağı olan da eyaletteki plajlar.

Bahiana, markanın L’Invitation au Voyage serisinin bir parfümü. Kadın parfümü bölümünde bulunsa da bence unisex kullanıma uygun. Açılışı güzel sayılabilecek bir portakal-mandalina birlikteliği ile gerçekleşiyor. Harika olmasada fena değil. Orta notalara geçildiğinde bu sefer meyveler öne çıkıyor. Nasıl desem sanki tropikal meyveler gibi. Ananas, mango benzeri meyvelere biraz da portakal-mandalina ikilisi eşlik ediyor. Bu kısım başlangıcından daha meyveli. Çok güzel diyemeyeceğim orta notalarına. Alt notalarında ise odunsu notalar, biraz hindistan cevizi ve misk ile son buluyor. Son kısımda çok zayıflıyor kokusu. Neredeyse varla yok arasında. Yani genel olarak portakal, mandalina, tropikal meyveler ağırlıklı diyebilirim.

Bahiana’nın nasıl bir amaçla yapıldığını anlıyorum. Muhtemelen Brezilya’nın tropikal iklimine ve orada yetişen meyvelere bir gönderme yapılmaya çalışılmış. Sonuçta ülkenin bir eyaleti düşünülerek tasarlanmış. Fakat sonuç biraz hayal kırıklığı olmuş bana göre.

Anladığım kadarıyla parfümlerde böyle tropikal meyveler (ananas, mango vb.) kullanmak her zaman iyi sonuçlar vermiyor. Ucuz ve basit bir meyve kokusu ortaya çıkabiliyor. Bahiana ise bana karışık meyve sularını çağrıştırdı. Hani şu bir çok meyvenin içerisinde olduğu iddia edilen meyve suları. Kalite olarak vasata yakın diyebilirim. Bir niche markadan biraz daha özenli bir iş beklerdim açıkçası.

Luca Turin Bahiana’ya beş üzerinden sadece iki yıldız vermiş ve üst notalarını donuk bulmuş. Ayrıca kokusuna da ucuz ve sabunsu demiş. Parfümün tasarımını Jean-Paul Millet Lage yapmış.    

Eğer meyveli ve otantik parfümler ilginizi çekiyorsa Bahiana’yı sevebilirsiniz. Ama çok başarılı olduğunu söylemem mümkün değil. Tam bir yaz kokusu. Kadın parfümü olarak lanse edilse de erkelere de uyacaktır. 30 yaş altındaki genç arkadaşlara daha yakın kokusu. Parfümün şikayet edilen bir yanı da kalıcılığı. Çok düşük diyebilirim.

Artıları:

+ Eğer meyveli parfümleri seviyorsanız bir deneyin derim.

Eksileri:

- Ortalama bir niche parfüm olarak çok şeyler vaat etmiyor.

- Kalıcılığı oldukça düşük.

- Fiyatı yüksek. Her yerde bulmak zor.

Koku Güzelliği:10/6.5

Frederic Malle – Angeliques Sous La Pluie (2000)

Frederic Malle – Angeliques Sous La Pluie (2000)  Markanın unisex parfümü.

“Maydanozgiller familyasından, iki-dört yıllık boyu 3 metreyi bulabilen bir bitkidir. Gövdesi yuvarlak boru şeklinde, içi boş, dışı kahverengimsi renkte ve yukarılara doğru az çatallıdır.

Yaprakları: Yan yapraklarının kenarları dişli, uca doğru sivri, bazen oval bazen de üç lopludur. Çiçekleri gövde ve yan dallar üzerinde, şemsiye şeklinde ve sarımsı yeşil veya açık yeşil renktedir.

Meyveleri: Kenarında mantarımsı çıkıntı vardır ve bu sayede suya batmadan yüzebilir.

Kökleri: Sünger şeklindeki ve yan kökler adeta saç örgüsünü andırır şekilde ve kahverengimsi kırmızı renktedir.”

Yukarıda bahsedilen bitki bugünkü parfümümüzün isim babası. Türkçeye “Melek Otu” olarak geçen bu bitkinin yabancı dillerdeki karşılığı “Angelica”.

                                                                                Melek Otu.

Frederic Malle parfüm evinin bir başka parfümünü heyecanla ve merakla test ediyorum. Çok yüksek fiyatlara satılan Malle’nin parfümlerini her yerde bulmak pek mümkün değil. Tam bir niche parfüm evi diyebiliriz.

Gerek parfümlerinin konseptlerini seçmedeki özgürlükleri, gerekse yüksek malzeme kalitesi onları diğer markalardan bir parça da olsa öne çıkarıyor. Bugün inleyeceğim Angeliques Sous La Pluie’yi, Frederic Malle parfüm evi için ünlü burun Jean Claude Ellena tasarlamış. Yani bu parfüm aslında Ellena’nın eseri. 

Ah Fransızca. Yine karşıma çıktı. Parfüm markalarının bir çoğunun Fransa kökenli olması, parfümlerinin isimlerinin zaman zaman bu dilde olmasını sağlıyor. Hele işin içine biraz da meşhur Fransız milliyetçiliği giriyorsa… Sanırım bu gidişle alt düzeyde olsa da Fransızca’yı öğreneceğiz. “Yağmur altındaki melek otu” anlamına geliyormuş bu parfümün ismi. Tabiki ulaşabildiğim kaynaklar böyle söylüyor. Eğer daha doğrusunu biliyorsanız lütfen uyarın beni.

 Fragrantica’da odunsu-çiçeksi misk olarak sınıflandırılmış. Ben ise bu parfümü nasıl anlatacağımı ve hangi kategoriye sokabileceğimi düşünüyorum. Çünkü çok farklı bir kokuya sahip. Açılışını garip bir şekilde Bulgari Pour Homme’a benzettim. Bulgari’deki gibi muhallebilere konan damla sakızlarını andırıyor. Belki de parfüme ismini veren melek otudur. Bilemiyorum. Orta notaları da sanki hayalet gibi. Bazı yorumcular “alkol” kokusundan bahsetmiş. Zaten kendi sitelerinde de “tonikle” harmanlanmaktan bahsediyor. Muhtemelen o alkol kokusu tonik temasından. Biraz da yeşil çiçekler. Fakat baskın değiller. Alttan alta da çok yumuşak ve seyreltilmiş baharatlar geliyor. Biber olabilir. Orta notalar ferah ve soğuk bir alkol ve baharat kombinasyonu gibi. Yada bana öyle geliyor. Alt notalarda ise yumuşak ve hafif odunsu notalar ağırlıkta. Biraz da misk. Böylece tenden ayrılıyor.

Karşımızda çözmesi zor bir sudoku var sanki. Yada çengel bulmaca. Ellena usta bence oldukça soyut bir parfüme imza atmış. Sanki Salvador Dali’nin gerçek üstü bir tablosuna bakıyorum. Anlamlandırmaya çalışıyorum. Kafamda oturtamıyorum. Amaç ne? Konsept ne? Acaba bu parfümü hangi duygular içinde tasarladı? Kim bilir…

Sanki yardımı olacakmış gibi ismine sarılıyorum. Belki oradan bir sonuç alabilirim. İsminde yağmur temasına gönderme var. Başlangıcından itibaren bir “yeşil” his var. Ama çok yoğun değil. Belki de bir bahçeden etkilendi. Arabasıyla uzun bir yola çıkmışken. Hiç beklemediği bir anda camdan içeriye giren çiçek kokuları aklını başından aldı. Ya da evine giderken hafif bir yağmura yakalandı. Ve o yağmur sonrası çıkan kokulara hayran oldu. Eve gittiğinde ilk işi o kokunun parfümün yapmak istedi. Kararsızım…

Bu parfüm gerçekten derin bir yapıda. Bunu çok detaylı ve bol katmanlı anlamında söylemiyorum. Öyle 1-2 kere deneyip karar verilebilecek bir kokusu yok. Bir süre kullanıp zihninize yerleştirmeniz gerek. Onun kapısını sadece çalmanız yetmez. O kapıdan içeri de girmeniz lazım. Onun kalbine bir yolculuk yapmalısınız. Onu anlamalısınız. Benzerine pek rastlanacak gibi değil.

Genel olarak diyebilirim ki sanat eseri sayılabilecek bir parfüm Angeliques Sous La Pluie. Basit sayılabilecek haline aldanmayın. Bir kere koklayıp burun bükmeyin. Yeşil çiçeklerle dolu bir bahçeye yağan yağmur sonrasını düşünün. O kokuya soğuk baharatları ekleyin. İşte onun gibi bir şey Angeliques Sous La Pluie.

Aslına bakılırsa Ellena’nın diğer parfümleri gibi basit, sade ve minimal bir yapıda. Koku karakteri olarak kendime çok yakın bulmadım. Ama genel olarak yüksek kalitesi etkileyici. Fikir, takdir edilesi. Eğer benzersiz bir parfüm sanat eseri olarak kabul edilecekse, bu koku güzel örneklerden birisi. Yine de bir şişesini alır mıyım? Muhtemelen hayır. Luca Turin bu parfüme beş üzerinden üç yıldız vermiş ve “canlandırıcı likor” olarak sınıflandırmış.

Parfümümüz unisex olarak sunulsa da erkek kullanımına daha yakın. İlk bahar ve yaz aylarına çok uygun. Fakat şöyle bir düşündüğümde soğuk kış günleri dışında her zaman kullanılabilir. Günlük kullanıma da uyacaktır.

Artıları:

+ Yüksek kalitesi memnun edici.

+ Benzersiz bir kokuya sahip. En azından benim için.

+ Anlaşılması zor hali merak uyandırıyor insanda.

Eksileri:

- Soyut ve ilginç kokusu herkesin ilgisini çekmeyecektir.

- Çok yüksek fiyata sahip. Her yerde bulmak zor.

- Fark edilirliği oldukça zayıf.

Koku Güzelliği:10/7

Hugo Boss – Boss (1998)

Hugo Boss – Boss (1998)  Markanın popüler erkek parfümü.

Rihanna mı, Justin Timberlake mi? Madonna mı, Lady Gaga mı? Sizce dünyanın en popüler şarkıcısı kim?

Muhtemelen herkes kendi beğenileri ve ilgi alanı dahilinde cevap verecektir bu soruya. Rock müzik severler bu popçularla dalga geçeceklerdir. Klasik müzik severler ise fazla “avam” bulacaklardır. Fakat kim ne derse desin bu şarkıcıların albümleri milyonlarca satıyorsa başarılı olduklarını kabul etmeliyiz. Her ne kadar yaptıkları müziği sevmesek de.

Aynı durumu parfümlere de uyarlayabilir miyiz? Dünyanın en çok satan parfümlerini düşünelim. Giorgio Armani’nin Acqua di Gio ve Code For Men’i, Jean Paul Gaultier’in Le Male’si, Chanel’in henüz yeni olmasına rağmen en çok satanlar listesine girmeyi başarmış Bleu de Chanel’i, Dolce & Gabbana’nın The One’ı ve diğerleri. Bu parfümleri böylesine ilgi odağı yapan nedir diye yapılan tartışmaların ardı arkası kesilmiyor. Yani büyük kitlelerin sevdiği, insanları peşinden sürükleyen parfümlerin sırrı nedir? Bir çok parfüm başarısız olurken, bazıları neden bir fenomene dönüşür?

Aslında benim bu sorulara çok net cevaplarım yok. Belki araştırmacılar bu konuları inceleyip bize sonuçlarını sunarlar. Aynı kulvarlarda olmasalarda çok popüler parfümleri, çok satan şarkıcılara benzetiyorum. Onlar parfüm endüstrisinin “süper starları” belki de.

Bugün dünyanın en çok satan ve popüler olan parfümlerinden birisini incelemek istiyorum. Uzun zamandır bana en çok sorulan isimlerden birisi Boss. Zaten parfümlerle ilgisi az olan kişilerin bile en azından şişesini bileceği bir markaya dönüşmüş durumda bu koku.

Hugo Boss’un 1990’lı yılların sonunda çıkardığı bu parfüm bence bir geçiş dönemi kokusu. Markanın erken dönem olarak sayabileceğimiz Boss Elements, Boss Spirit ve Number One gibi pek bilinmeyen klasiklerinden sonra, Boss ve Hugo markanın iki yeni hamlesi olarak görülebilir. Daha modern ve endüstrinin paralelinde giden kokular diyebiliriz. Yani trendlere uyan ve çağın gerisinde kalmamaya çalışan.

Yurtdışındaki yaygın ismi Boss Bottled olan bu parfüm ülkemizde Boss olarak isimlendirilmiş durumda. Yani ikisi de aynı parfüm. Kafanız karışmasın. Tarz olarak odunsu baharatlı olarak sınıflandırılmış. Geçtiğimiz aylarda benimde merak ederek bir şişesini aldığım Boss’un açılışı tatlı ve yapay bir elma ve yine yapay baharatlar ile gerçekleşiyor. Baharat derken tarçın diyebiliriz. Fakat öyle çok keskin bir tarçın değil. Meyveler ile yumuşatılmış. Başlangıcı meyveli-baharatlı olarak değerlendirilebilir.

Elmalı, tarçınlı kek gibi kokan Boss’a ilerleyen saatlerde vanilya ekleniyor. Biraz da odunsu notalar. Aslında kokusu sadece bu kadar. Çok basit ve düz bir çizgide ilerliyor. Büyük değişimler göstermiyor. Meyveler (muhtemelen elma-bergamot ikilisi), baharatlar (tarçın-zencefil karışımı gibi) vanilya ve odunsu notalardan oluşuyor Boss özetle. Geçelim biraz daha detaya.

Boss’un başından sonuna kadar yapaylık hakim dersem sanırım yanlış olmaz. Zaman zaman burnu zorlayan bu yapaylık, kaliteli bir parfüm kokladığınız hissini yok ediyor. Sanki marketlerde satılan Adidas yada Caldion’un ucuz parfümlerinden sıkmışsınız hissi veriyor. En azından benim için öyle. Zaten bazı yorumcuların dediği gibi kokusu Adidas – Victory Leauge’u benziyor. Sanki kalite anlamında aralarında çok da fark yok. Benim gibi vanilya seven birisi bile buradaki vanilya kullanımını sevmediyse düşünün artık.

Tamam kalite olarak vasat bir parfümle karşı karşıyayız. Peki kokusu nasıl diye sorabilirsiniz. Valla nedenini bilmiyorum ama bu parfüme hiç ısınamadım ve sevemedim. Bana biraz ukala, gıcık, itici ve sinir bozucu geldi. Evet bir parfüme insani özellikler yüklemek doğru değil ama sanırım ne demek istediğim anlaşılmıştır. Yani bir türlü “mis gibi kokuyor” dedirtemedi.

Uzun süreli kullanımlarda sıkıcı olacağını düşünüyorum. Çok çarpıcı veya etkileyici bir yanına rastlamadım. Sanırım aldığım bir şişe Boss parfümü, dolabın bir köşesinde duracak ya da evin diğer ahalisi tarafından kullanılıp bitirilecek. Bu parfümü üzerimde koklamaktan bir türlü zevk alamıyorum. Üzgünüm Boss severler.

Fakat bu parfümü bir çok kişinin üzerinde duyabilirsiniz. Her ne kadar aradan geçen yıllar biraz popülerliğini azaltsa da yine de seveni çok diye düşünüyorum. Kadınların ilgi gösterdiği kokulardan birisi. Hatta geçtiğimiz senelerde Türkiye’deki kadın forumlarındaki en popüler parfümler hangisi acaba diyerekten küçük bir araştırma yapmıştım. Bir çok kadının Boss’u listelerinin en üstlerine koyduklarını fark ettim. Yani “kadınların sevdiği erkek parfümleri” kategorisine sokabiliriz muhtemelen.

Boss’u önemli burunlardan Annick Menardo tasarlamış. Sonbahar-kış kullanımına daha yakın. Fakat bu sıcak yaz günlerinde bile dengeli kullanırsanız rahatsız etmiyor. Bu anlamda da ilginç. 30 yaş altındaki genç arkadaşların hoşuna gidecektir. Günlük kullanıma ve spor giyim tarzına uyacaktır. Bence denemeden almayın.

Artıları:

+ Sonlara doğru vanilya ve odunsu notaların kombinasyonu daha tahammül edilebilir.

+ Muhtemelen kadınlardan güzel övgüler alacaksınız.

Eksileri:

- Başlangıcını hiç sevmedim. Orta notaları da hoşuma gitmedi.

- Çok popüler olduğundan başka arkadaşlarla “pişti” olma durumunuz var.

- Vasat kaliteye sahip. Yapaylık hissediliyor.

- Çok basit bir yapıda. Düz çizgide ilerliyor.

Koku Güzelliği:10/5